2 lutego — Dzień Pozytywnego Myślenia
Optymistom żyje się lepiej. Są zdrowsi, odporniejsi na stres. Ryzyko chorób somatycznych, takich jak udar czy zawał jest u nich zdecydowanie mniejsze. Pozytywne myślenie pomaga też wyjść z depresji i stanów lękowych. To tylko kilka z długiej listy korzyści. Czy pozytywnego myślenia można się nauczyć?
W dzisiejszym materiale przeczytasz:
- Czy Polacy są optymistami?
- Czym jest pozytywne myślenie?
- Dlaczego warto myśleć pozytywnie?
- Czy optymistą trzeba się urodzić?
- Jak nauczyć się lekkiego podejścia do życia?
Czy stereotyp Polaka-marudy jest prawdziwy? Czy może jesteśmy optymistami?
Zgodnie z wynikami badania Eurobarometru z 2023 r. 48% dorosłych Polaków uważa, że sytuacja gospodarcza w kraju jest dobra, a 49% ocenia ją negatywnie. Jednak wizja stanu ekonomicznego państwa to tylko jedna z wielu płaszczyzn, na której nie czujemy satysfakcji, stabilności i pewności.
Lubimy narzekać, a lista powodów do tego jest długa — poczynając od kwestii finansowych, na pogodzie kończąc. Tymczasem, jak pokazują wszelkie badania, optymistom żyje się po prostu lepiej.
W Dzień Pozytywnego Myślenia postaramy się przekonać Cię do tego i pokazać, jak nauczyć się dostrzegać „jasną stronę życia”.
Psychologia pozytywna: czym jest optymizm?
Definicji z pewnością można podać kilka. Martin Seligman — pionier nurtu psychologii pozytywnej — rozpatruje pozytywne myślenie w kategoriach sposobu automatycznego wyjaśniania sobie zdarzeń, które miały miejsce, np. „stoję w korku, ale dziękuję, że mam samochód i nie muszę teraz czekać na przystanku”.
Na pozytywne myślenie składają się głównie dwa aspekty: umiejętność szukania dobrych stron nawet w sytuacjach z pozoru negatywnych oraz wiara w powodzenie podejmowanych działań.
Jest to także cenna, trochę zapomniana, zdolność bycia tu i teraz, skupiania się na pięknie danej chwili, dostrzegania uroków otaczającego nas świata.
Jak pozytywne myślenie wpływa na jakość naszego życia?
Oto kilka korzyści pozytywnego myślenia.
Obniża stres
Niektóre badania pokazują, że optymiści lepiej radzą sobie w trudnych sytuacjach. Ich poczucie sensu w obliczu dużych wyzwań jest wyższe niż u osób, u których częściej pojawiają się negatywne myśli.
Ponadto przekonanie o satysfakcjonującym zakończeniu podejmowanych działań sprzyja szukaniu rozwiązań. Stymuluje kreatywność, zachęca do podejmowania wyzwań. Tymczasem negatywne myśli paraliżują. To utrudnia podejmowanie jakichkolwiek działań.
Pozytywne myślenie zwiększa odporność psychiczną i obniża objawy depresji
Tzw. pozytywna triada poznawcza, obejmująca pozytywne spojrzenie na siebie, świat i przyszłość, sprzyja budowaniu rezyliencji oraz zmniejsza poziom depresji. Coraz częściej wykorzystywana jest w terapii zaburzenia obniżenia nastroju.
Podwyższa prób bólowy
Zgodnie z teorią bramki kontrolnej bólu odpowiednie nastawienie może zmniejszyć nasilenie dolegliwości. Każdy impuls nerwowy (bólowy), zanim trafi do mózgu, musi przejść przez róg tylny rdzenia kręgowego. W nim znajduje się owa bramka, która może być zamknięta (i zatrzymuje sygnał bólowy) lub otwarta.
Otwierają ją obiektywne czynniki fizjologiczne, ale także psychologiczne, takie jak lęk, pesymizm, katastrofizacja, tworzenie negatywnych wyobrażeń przyszłości i różnych sytuacji.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej, zachęcamy do lektury naszego artykułu: Teoria bramki kontrolnej bólu — dlaczego optymiści cierpią mniej?
Pozytywne myślenie zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych
Badania Lisy R. Yanek z MPH wykazały, że optymiści, u których w wyniku wywiadu rodzinnego zaobserwowano najwięcej czynników ryzyka choroby niedokrwiennej serca, byli aż o 13% mniej narażone na zawał albo inne zdarzenie wieńcowe. U badanych oceniano radość danej osoby, poziom energii, lęku oraz zadowolenie ze zdrowia i ogólnego życia.
Pozytywne myślenie poprawia relacje
Badania pokazują, że jeśli w związku przynajmniej jedno z partnerów należy do optymistów, może on trwać dłużej i być bardziej satysfakcjonujący dla obu stron.
Optymizm przekłada się także na relacje towarzyskie. Lubimy otaczać się ludźmi wesołymi. Radość i uśmiech są synonimami zabawy, relaksu i braku presji. To kusi i pociąga — także u innych.
Lepszy sen i regeneracja
Optymiści śpią lepiej. Negatywne myśli, podwyższony poziom kortyzolu oraz uczucie napięcia i strachu często są źródłem bezsenności i rozregulowania rytmu dobowego. Tymczasem sen jest niezbędny do regeneracji organizmu. Pozbywamy się wówczas zbędnych informacji. Następuje odbudowa połączeń neuronów i komórek w całym organizmie. Odpoczywa żołądek, serce, nerki, wątroba. Bezsenność nie tylko rodzi implikacje na poziomie somatycznym. Często jest źródłem zaburzeń typu depresja. Optymiści więc lepiej radzą sobie nie tylko z codziennymi, ale także nocnymi wyzwaniami.
Czy rodzimy się optymistami?
I tak i nie. Z pewnością część z nas ma naturalne, wrodzone predyspozycje do pozytywnego postrzegania rzeczywistości i zdarzeń. Nie oznacza to jednak, że pesymizm jest nam narzucony i nic nie możemy z tym zrobić. Dostrzegania „jasnej strony życia” da się nauczyć. Wystarczy tylko dawka codziennej uważności.
Jak to zrobić?
Oto kilka działań, które pozwolą Ci opanować sztukę pozytywnego myślenia.
Zwracaj uwagę na swoje myśli
Wyłapuj te negatywne i staraj się je zmieniać na pozytywne. Na początku będzie to trudne. Jednak z czasem nowy sposób postrzegania wejdzie Ci w krew.
Odwracaj negatywne sytuacje
Reprymenda od szefa? Może to dobry sygnał, że należy być bardziej uważnym przy wykonywaniu obowiązków.
Zepsuty samochód? Dobrze, że nie zgasł w czasie jazdy na autostradzie.
Czasami odwrócenie sytuacji wymaga od nas dużo wysiłku i kreatywności. Jednak warto tę umiejętność posiąść.
Praktykuj wdzięczność
Budź się zawsze z tym uczuciem. Już samo to, że otworzyłeś oczy, możesz wstać z łóżka o własnych siłach, iść do pracy czy zjeść śniadanie, jest powodem do znalezienia w sobie pokładów wdzięczności. Ona pozwala nam dostrzec, jak wiele już mamy i jak wiele udało nam się osiągnąć.
Możesz prowadzić dzienniczek. Jeśli jednak nie lubisz pisać, przygotuj słoik lub pudełko. Codziennie wkładaj do niego przynajmniej jedną karteczkę z napisaną rzeczą, która sprawiła Ci radość. Napełniający się pojemnik wygląda niezwykle optymistycznie i pobudza pozytywne myślenie.
Pokochaj siebie
Nie obwiniaj się. Każdemu zdarzają się niepowodzenia. To nie powód, żeby katować się niewspierającymi myślami. Pozwól sobie na błędy i bądź wtedy dla siebie wyrozumiały i troskliwy. Natomiast doceniaj każdy swój sukces.
Sięgnij po mindfulness
Technika uważności to skupianie się na tym, co tu i teraz. To fantastyczna zdolność delektowania się chwilą obecną, czerpania z niej pełnymi garściami, dostrzegania jej każdych aspektów. Pozwala cieszyć się urokami życia.
I bądź regularny. Zmiana bywa trudna. Jednak optymizmu warto się nauczyć. 2. lutego to Międzynarodowy Dzień Pozytywnego Myślania — dobry moment, by zacząć
Źródła:
Mak WW, Ng IS, Wong CC. Resilience: enhancing well-being through the positive cognitive triad. J Couns Psychol. 2011 Oct;58(4):610-7. doi: 10.1037/a0025195. PMID: 21895357.
Santos V, Paes F, Pereira V, Arias-Carrión O, Silva AC, Carta MG, Nardi AE, Machado S. The role of positive emotion and contributions of positive psychology in depression treatment: systematic review. Clin Pract Epidemiol Ment Health. 2013 Nov 28;9:221-37. doi: 10.2174/1745017901309010221. PMID: 24358052; PMCID: PMC3866689.
https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/the-power-of-positive-thinking
https://www.apa.org/monitor/sep06/optimists
https://psycnet.apa.org/doiLanding?doi=10.1111%2Fj.1939-0025.2012.01150.x
