Trwa Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zaburzeń depresyjnych dla osób po 60 roku życia z województwa mazowieckiego na lata 2023-2025
Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zaburzeń depresyjnych dla osób po 60 roku życia z województwa mazowieckiego wchodzi w główną fazę realizacji. Jednym z jego realizatorów jest Fundacja Nie Widać Po Mnie.
Problematyka depresji osób starszych
Depresja obok zaburzeń funkcji poznawczych (związanych z demencją) jest jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności osób w wieku senioralnym.
Właściwa diagnoza często bywa opóźniona, a w niektórych przypadkach zaburzenie w ogóle nie zostaje wykryte ze względu na mylne przypisywanie objawów naturalnemu procesowi starzenia się organizmu. Bezsenność, spadek uwagi, koncentracji czy kłopoty z pamięcią, a także spowolnienie ruchowe i brak apetytu często kojarzone są z podeszłym wiekiem. Tymczasem mogą być to objawy depresji.
Sygnałami alarmowymi są też:
- długotrwałe obniżenie nastroju,
- brak odczuwania przyjemności,
- apatia,
- pustka,
- myśli samobójcze,
- utrata energii,
- pesymistyczne widzenie przyszłości.
Osoby starsze są grupą wiekową, w której znacznie wzrasta zagrożenie depresją ze względu na zmianę i intensyfikację czynników ryzyka, takich jak:
- utrata partnera życiowego zarówno w wyniku śmierci, jak i rozwodu,
- utrata osób bliskich,
- śmierć rówieśników,
- samotność wynikającą także z rozluźnienia więzi rodzinnych,
- opieka nad najbliższymi z chorobami przewlekłymi.
Depresja występuje także częściej u rezydentów domów opieki.
U osób starszych jest ona często także zaburzeniem współistniejącym przy chorobach charakterystycznych dla wieku podeszłego. Aż 50% cierpiących na przewlekłe choroby krążeniowe doświadcza epizodów depresyjnych. Występują one również u 30% pacjentów z chorobą Parkinsona i 11% seniorów z demencja typu Alzheimer. Są częstym współtowarzyszem nowotworów, cukrzycy, choroby otępiennej i przewlekłych dolegliwości bólowych, schyłkowej niewydolności nerek, a także wynikiem niedoborów witaminy B12, D czy kwasu foliowego.
Depresja wśród seniorów z województwa mazowieckiego – statystyki
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia na świecie na depresję choruje ok. 350 milionów osób, a wśród dorosłej populacji zachorowalność wynosi ok. 5%. Największa zapadalność obserwowana jest w grupie wiekowej 55-74 lata.
Polska odzwierciedla te dane.
Zgodnie z informacjami Narodowego Funduszu Zdrowia w latach 2013-2018 znacznie wzrosła liczba świadczeń udzielanych z tytułu depresji jako głównego i współistniejącego zaburzenia. Największy wzrost – o 6,9 punktów procentowych – nastąpił w grupie wiekowej 65+.
W 2019 r. w województwie mazowieckim zapadalność na zaburzenia depresyjne w populacji ogólnej wynosiła 2 380,7 na 100 tys. mieszkańców co stanowiło 73,61% wszystkich zaburzeń psychicznych. W grupie wiekowej 50-69 lat było to 3 203,8 na 100 tys. (84,73% wszystkich zaburzeń), a powyżej 70 roku życia – 3 144,3 na 100 tys. (92,23%).
Zły stan zdrowia psychicznego osób starszych potwierdzają również badania PolSenior2, w których wykorzystano 15-punktową Skalę Geriatrycznej Oceny Depresji. Umiarkowana depresja może występować u 1 653,6 tys. Polaków powyżej 60 roku życia, a u kolejnych 376,4 tys. może już być znacznie nasilona. W samym województwie mazowieckim może zmagać się z nią nawet 280 tys. mieszkańców w wieku 60+.
Alarmujące są także statystyki Komendy Głównej Policji. Tylko w 2022 r. doszło do 2337 prób samobójczych wśród osób powyżej 60 roku życia. Aż 1522 skończyło się śmiercią. To aż 60%. “Skuteczność” ta rośnie wraz z wiekiem. Wśród 85-latków aż 75% zdarzeń suicydalnych okazało się skutecznych.
Program polityki zdrowotnej dla województwa mazowieckiego – Fundacja Nie Widać Po Mnie i Samorząd Województwa Mazowieckiego w trosce o seniorów
Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zaburzeń depresyjnych u osób po 60 roku życia w województwie mazowieckim na lata 2023-2025 ma na celu:
- Zwiększenie o minimum 0,1% liczby zidentyfikowanych podejrzeń przypadków zaburzeń depresyjnych wśród osób powyżej 60 roku życia mieszkających w województwie mazowieckim w latach 2023-2025 (cel główny),
- Zwiększenie dostępności do świadczeń w zakresie profilaktyki zaburzeń depresyjnych dla osób po 60 roku życia dla co najmniej 70% liczby uczestników zaplanowanych w programie.
- Zwiększenie poziomu wiedzy z zakresu zaburzeń depresyjnych u minimum 50% uczestników edukacji zdrowotnej spośród I grupy docelowej (tj. seniorów w wieku 60+) w latach 2023-2025.
- Zwiększenie u minimum 70% uczestników szkoleń spośród II grupy docelowej, tj. lekarzy i opiekunów osób starszych, poziomu wiedzy z zakresu zaburzeń depresyjnych w latach 2023-2025.
- Zwiększenie poprawy stanu psychicznego u co najmniej 30% uczestników, którzy zakończyli proces terapeutyczny w okresie realizacji programu.
Program właśnie się rozpoczął. Jednym z realizatorów jest Fundacja Nie Widać Po Mnie.
Program finansowany jest z budżetu Województwa Mazowieckiego.