Farmaceuta i technik farmaceutyczny — cienie i blaski pracy w aptece

25 września, Światowy Dzień Farmaceuty

26 września. Ogólnopolski Dzień Aptekarza

 

Aptekarz w Polsce cieszy się ogromnym zaufaniem społecznym. W 2019 r. deklarowało go ponad 90% dorosłych. Nie znaczy to jednak, że pracowników aptek omija drażliwość i agresja słowna ze strony cierpiących pacjentów. Farmaceuta i technik farmaceutyczny to zawody równie trudne, co prestiżowe. Przybliżamy ich cienie i blaski.

Z tego artykułu dowiesz się:

• czy warto zostać farmaceutą lub technikiem farmaceutycznym,
• jakie cechy powinien mieć idealny pracownik apteki
• jakie wyzwania w pracy są najbardziej obciążające dla ich zdrowia psychicznego.

 

Ilość pracowników aptek — statystyki

Zgodnie z danymi GUS na koniec 2022 r. w polskich aptekach zatrudnionych było łącznie 61,4 tys. osób, z czego 25,6 tys. stanowili magistrzy farmacji, a 30,5 tys. – technicy. Prestiż zawodów i szacunek, jakim się cieszą, nie wpływa na fakt, że ubywa pracowników w tym sektorze. Na koniec 2021 było ich łącznie o ok. 2000 więcej.

 

To efekt nie tylko zamykania kolejnych obiektów. To także wynik charakteru pracy, w której stres i przemęczenie są codziennością.

Zacznijmy jednak od początku.

 

Jak zostać farmaceutą?

Pierwszym krokiem są ponad 5-letnie studia. Wymagające i obarczone dużym wysiłkiem i presją. Młodzi ludzie mierzą się z zajęciami z chemii, biologii, toksykologii, metodologii badań, mikrobiologii i psychologii.

Podobnie jak w każdym zawodzie medycznym, nie ma tu mowy o dłuższym zwolnieniu lekarskim i opuszczaniu zajęć. Zaledwie 2-tygodniowa nieobecność niesie ze sobą potężne ryzyko zbyt dużych zaległości, a tym samym trudności w zaliczeniu zajęć i całego semestru.

Młode osoby kończą uniwersytet z tytułem magistra farmacji, a po 6-miesięcznej praktyce otrzymuje prawo do wykonywania zawodu. Przyznaje je Okręgowa Izba Aptekarska.

Farmaceuta nie musi pracować w aptece. Czasami po studiach młodzi wybierają laboratoria lub prywatne przedsiębiorstwa produkujące lub dystrybuujące leki.

Natomiast z technikiem sytuacja jest nieco inna. Przynajmniej na początku drogi.

Jak zostać technikiem farmacji?

Dla uzyskania tego tytułu konieczne jest ukończenie policealnego, dwuletniego studium oraz odbycie stosownego stażu. Zakres obowiązków i odpowiedzialność są mniejsze niż te, które ma na swoich barkach farmaceuta.

 

Ile zarabia pracownik apteki?

Średnie zarobki magistra farmacji w Polsce kształtują się na poziomie około 6330,00 zł brutto, czyli około 4650 zł netto. Jednak aż ¼ z nich zarabia poniżej 5700 brutto. Kolejne 25% to osoby o największych wpływach. Ich miesięczne wynagrodzenie przekracza 7250 zł brutto. To zazwyczaj kierownicy lub managerowie, a także osoby zatrudnione w większych miastach.

Technik farmacji jest w trudniejszej sytuacji finansowej.

Zgodnie ze zmianami obowiązującymi od 1 lipca 2023 roku jego wynagrodzenie wynosi nie mniej niż 5 457,69 zł brutto, czyli 4050 zł netto.

Dla porównania — średnia krajowa to obecnie 5300,00 zł netto.

 

Predyspozycje do pracy w aptece — idealne cechy do pracy w zawodzie

Czy każdy może pracować w aptece?

Nie. Zawody te wymagają odpowiednich predyspozycji. Wśród idealnych cech wymienia się czynniki osobowościowe takie jak:

• empatia,
• cierpliwość,
• wrażliwość na ludzkie cierpienie,
• odporność psychiczna,
• perfekcjonizm,
• skrupulatność.

Uwrażliwienie na innych pozwala zrozumieć i wczuć się w sytuację chorujących, często sfrustrowanych czy targanych bólem i gorączką. To te cechy umożliwiające ze spokojem odpierać ataki słowne czy presję ze strony klientów.

W takich sytuacjach przydaje się też odporność psychiczna i wysoka rezyliencja. Są one niezbędne po napięciach nie tylko na linii farmaceuta-klient, ale także farmaceuta-kierownik/właściciel apteki. Idealny przedstawiciel zawodu posiada również bezcenną umiejętność balansowania pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym.

U farmaceutów i techników w równym stopniu liczy się głód wiedzy i zdolności analityczne. Praca w tym zawodzie to niekończąca się nauka. Nowe rozporządzenia, leki, zmiany ich nazw wymagają nieustannego poszukiwania informacji, ich przetwarzania i wdrażania.

 

Największe wyzwania w zawodzie farmaceuty i technika farmaceutycznego

O niektórych ich wspomnieliśmy. Pracownicy muszą mierzyć się z trudnym zachowaniem chorych, którzy nie panują nad swoimi emocjami — niepokojem, frustracją i bólem.

Aptekarze czują także presję kierowników i właścicieli, którzy dbają o wyniki, a tym samym walczą o utrzymanie się na rynku.

Mamy jeszcze charakter pracy. Stanowi on obciążenie dla zdrowia na wielu płaszczyznach. Wśród największych wyzwań znajduje się m.in.;

• praca zmianowa, która prowadzi do zaburzeń snu, bezsenności, a w dłuższej perspektywie obniża rezyliencję i zwiększa ryzyko takich chorób jak depresja i nerwice;
• konieczność ciągłej nauki połączona z trudnymi warunkami pracy zwiększa prawdopodobieństwo wypalenia zawodowego,
• obciążenia fizyczne — dźwiganie ciężarów i praca niemal nieustannie w pozycji stojącej jest wysiłkiem dla organizmu w szczególności dla kręgosłupa,
• odpowiedzialność — to od farmaceuty pacjenci wymagają biegłej znajomości leków, ich działania, skutków ubocznych i wszelkich dostępnych zamienników; ta presja odpowiedzialności za ludzkie zdrowie i życie niesie ze sobą ogromne obciążenie psychiczne i emocjonalne.

Warto doceniać ich pracę nie tylko od święta.

Fundacja Nie Widać Po Mnie z okazji Światowego Dnia Farmaceuty i Ogólnopolskiego Dnia Aptekarza składa wszystkim pracującym w tych zawodach odporności psychicznej, siły charakteru, a jednocześnie wyrozumiałości i empatii. Jednak przede wszystkim życzymy, aby każdy z Was odnalazł balans, który pozwoli zadbać o samych siebie — zarówno na płaszczyźnie fizycznej, jak i psychicznej i emocjonalnej.