W ostatnich latach tematyka zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży stała się przedmiotem coraz większej uwagi społecznej. Wydarzenie organizowane przez Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej miało na celu zgłębienie aktualnych wyzwań i potrzeb w obszarze zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży oraz ustalenie rozwiązań zmierzających do poprawy stanu zdrowia psychicznego najmłodszych. Panel warsztatowy, który odbył się 22 lutego, skupił uwagę między innymi na wyzwaniach w psychiatrii w zakresie pomocy najmłodszym.
Dr n. med. Aleksandra Lewandowska, będąca konsultantką krajową w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży, przedstawiła aktualną sytuację oraz omówiła reformę psychiatrii dziecięcej w Polsce. Jej wystąpienie skupiło się na identyfikacji wyzwań oraz obszarów, które wymagają pilnych działań.
Dr Halszka Witkowska, suicydolog i ekspert w dziedzinie problemów psychicznych, zaprezentowała sposoby komunikacji w kwestiach dotyczących kryzysów psychiatrycznych. Jej prezentacja skłoniła do refleksji nad sposobami rozmowy na tematy trudne i delikatne.
Na koniec warsztatów Dr Jakub Gierczyński MBA, ekspert systemu ochrony zdrowia, podzielił się swoją wiedzą na temat funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w kontekście zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Jego wystąpienie zwróciło uwagę na konieczność optymalizacji i dostosowania systemu do potrzeb najmłodszych pacjentów.
Celem warsztatów było nie tylko dostarczenie aktualnej wiedzy na temat problemów zdrowia psychicznego najmłodszych, ale również stworzenie przestrzeni do dyskusji i wymiany doświadczeń. W ramach spotkania przedstawiciele organizacji działających w obszarze zdrowia psychicznego dali swoje rekomendacje dla systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Stanowisko organizacji pacjentów działających w obszarze zdrowia psychicznego w Polsce zostało wypracowane w odpowiedzi na pilną potrzebę poprawy stanu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, które dotyka coraz szersze grono społeczeństwa. Sygnatariusze dokumentu, dostrzegając zaangażowanie różnych środowisk w pracę nad zmianami w polskiej psychiatrii dziecięcej, podkreślają konieczność podjęcia pilnych działań w kilku obszarach. Jednym z głównych postulatów jest optymalizacja systemu opieki psychiatrycznej, tak aby pacjenci otrzymywali wsparcie w ich naturalnym środowisku życia. Wskazują również na konieczność skrócenia czasu oczekiwania na konsultacje oraz zapewnienie powszechnej dostępności do leczenia psychiatrycznego, w tym farmakoterapii i psychoterapii.
W dokumencie pojawiła się także potrzeba zwiększenia nakładów na psychiatrię, aby rozwijać system opieki psychiatrycznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych oraz kontynuować reformy w tym obszarze.
Kolejnym istotnym aspektem jest zwiększenie liczby specjalistów psychiatrów, psychologów i psychoterapeutów, aby zapewnić odpowiednią dostępność do specjalistycznej opieki psychiatrycznej. Organizacje apelują również o monitorowanie i raportowanie wskaźników zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, propagowanie wiedzy na temat objawów chorób psychicznych oraz realizację programów psychoedukacyjnych i profilaktycznych wśród dzieci i młodzieży. Ponadto dokument podkreśla potrzebę zagwarantowania długofalowego wsparcia poprzez telefony zaufania oraz kontynuację dialogu i współpracy, aby skutecznie reagować na potrzeby dzieci i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi.
Stanowisko organizacji pacjentów działań w obszarze zdrowia psychicznego stanowi ważny głos w debacie publicznej i jest punktem wyjścia do podejmowania działań na rzecz poprawy opieki zdrowotnej dla dzieci i młodzieży w Polsce.
Po warsztatach dotyczących zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, Fundacja przemyślała wiele istotnych kwestii. Zwrócono szczególną uwagę na trudności związane z diagnostyką, która dla wielu osób pozostaje niedostępna z powodu długich kolejek do poradni oraz braku możliwości finansowych na wykonanie diagnozy w placówkach prywatnych. Niezdiagnozowane zaburzenia neurorozwojowe oraz specyficzne trudności w uczeniu się mogą przyczynić się do zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy stany lękowe. Fundacja rozważa więc możliwości poprawy dostępności do diagnostyki oraz promocję świadomości na temat jej znaczenia.
Kolejnym istotnym aspektem jest wsparcie środowiskowe dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi. Zdano sobie sprawę, że dostarczanie pomocy tam, gdzie najlepiej generalizuje się nabywaną wiedzę w procesie terapeutycznym, czyli w środowisku domowym i szkolnym może przynieść ogromne korzyści. Większe finansowanie i rozwój pierwszego poziomu referencyjnego pozwoliłoby na dostarczenie odpowiedniego wsparcia dzieciom i ich rodzinom.
Fundacja podziela stanowisko organizacji pacjentów działających w obszarze zdrowia psychicznego. Uważamy, że rekomendacje przedstawione przez organizacje są istotne dla poprawy sytuacji zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Zgadzamy się również z sugestią o konieczności zwiększenia edukacji rodziców. Natomiast naszym zdaniem warto poszerzyć tematy o dostępne źródła wsparcia oraz sposoby reagowania na problemy dzieci i młodzieży. Należy również rozważyć stworzenie platform ułatwiających szukanie wsparcia dla rodziców i opiekunów. W tym kontekście Fundacja będzie dalej działać w kierunku promowania świadomości oraz dostępu do opieki zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży.