W dniach 24 – 25 października odbyło się XVIII Forum Rynku Zdrowia. Fundacja Nie widać Po Mnie była reprezentowana przez Urszulę Szybowicz – prezeskę fundacji, a na Forum prelegentkę sesji Mobbing, dyskryminacja i nierówności w ochronie zdrowia.
Stereotypów dotyczących zawodów medycznych i tego jak powinni funkcjonować, wykonując zawód lekarza, pielęgniarki, czy innego pracownika służby zdrowia jest bardzo wiele. Budują je pośrednio oczekiwania pacjentów, system ochrony zdrowia, ale również przekonania i nastawienie samych pracowników służby zdrowia do siebie i tego, co mogą, a czego nie mogą.
Stereotypy w różnych wariantach
Podczas sesji Mobbing, dyskryminacja i nierówności w ochronie zdrowia ten wniosek wybrzmiał wiele razy i w różnych wariantach. Weźmy np. stereotyp lekarza, który musi być twardy, bo medycyna to „pole walki”. Już na studiach studenci obarczani są stereotypem, że w medycynie jest ostro i twardo i dlatego trzeba być „nadczłowiekiem” , aby temu sprostać. A przecież lekarze, pielęgniarki to tacy sami ludzie jak każdy z nas.
Wszystkie tematy poruszane na sesji to tematy tabu, o których mówi się rzadko i niechętnie. Są trudne. Niewygodne i dla środowiska i systemu ochrony zdrowia i dla jednostek. Błądzą na pograniczu prawa i psychologii.
Mobbing – temat tabu, choć w środowisku wiadomo, że jest to zjawisko dość częste. Temat trudny. W tym roku wpłynęło 30 pozwów o mobbing w służbie zdrowia. Dlaczego? Bo udowodnienie mobbingu leży po stronie ofiary, ale pokutuje również stereotyp, że lekarz czy pielęgniarka muszą być odporni i nie skarżyć się.
Dyskryminacja wśród pracowników służby zdrowia to kolejny temat tabu, poruszany na sesji. Dyskryminacja dotyczy płci, związanych z nią ról życiowych i konsekwencji jakie ze sobą niosą, ale również dotyczy pracowników ze stwierdzoną niepełnosprawnością.
Stan psychiczny służby zdrowia
Kolejnym tabu to stan psychiczny służby zdrowia. Temat coraz częściej poruszany na forum publicznym, w mediach i na konferencjach. Lekarze zaczynają przyznawać się do odczuwania przewlekłego stresu, stanów depresyjnych czy przepracowania. Zła atmosfera pracy bardzo wpływa na kondycję psychiczną i syndromu wypalenia zawodowego.
Konsekwentnie o zdrowiu psychicznym w służbie zdrowia
Urszula Szybowicz podczas sesji poruszyła temat, który Fundacja i jej członkowie monitorują od lat. Konsekwentnie. Kondycja psychiczna pracowników służby zdrowia – od lat wiadomo, że jest źle. Pandemia uwypukliła problem, pokazała jak polski system opieki zdrowotnej jest obojętny na kondycję swoich pracowników.
Skąd ten wniosek? Z badań. Szczególnie tych porównawczych polskiej i holenderskiej służby zdrowia przeprowadzonych przez Fundacje Nie Widać Po Mnie w latach 2020 i 2021. Okazało się, że w zasadzie, polscy pracownicy służby zdrowia nie mają wsparcia instytucjonalnego w zakresie wsparcia ich kondycji psychicznej, holenderscy jak najbardziej. Holenderscy medycy są mniej zestresowani, rzadziej odczuwają cierpienie, stany lękowe czy depresyjne.
W Polsce, jak wynika z badań, 40% zawodów medycznych skarży się na stany depresyjne i inne zaburzenia zdrowia psychicznego. Czynników na to wpływających jest wiele. Te wymienione wyżej w formie tabu również.
Teraz niestety sytuacja jest zła. Ale jak mówi przysłowie „nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło”. Te liczby nie pozwalają już ukrywać tematu chorób psychicznych i wypalenia zawodowego wśród pracowników służby zdrowia.
Zmuszają do szybkiego działania, do zmiany na wielu poziomach, w tym również na poziomie środowiska pracy, pracy zespołów, podejścia starszych do młodszych, rywalizacji w zawodzie medyka i wielu innych.
Spotkanie ekspertów na forum pokazało to dobitnie.
Mówmy, edukujmy, otwierajmy trudne tematy! Bo w ten sposób będziemy mogli odnaleźć złoty środek między wymaganiami systemu opieki zdrowotnej a potrzebami i możliwościami jej pracowników. System opieki zdrowotnej nie będzie funkcjonował dobrze jeśli kondycja psychiczna jej pracowników będzie zła.
Fundacja stworzyła program W(y)SPA -wsparcie dla medyka. Mówimy:
Medyku pomóż sobie, jeśli zauważysz u siebie osłabienie kondycji psychicznej. Skorzystaj z narzędzi: konsultacji psychologicznej, terapii!
Medycy potrzebują wsparcia instytucjonalnego w zakresie profilaktyki zdrowia psychicznego, tak jak pracownicy holenderskiej służby zdrowia.
Z naszych obserwacji, wynika, że konsekwentne działania Fundacji Nie Widać Po Mnie przynoszą dobry skutek.
Personel medyczny zaczął rozmawiać na temat swojego zdrowia psychicznego, chce coś zmienić.
W tej chwili, do Fundacji wpłynęło 3500 ankiet dotyczących zdrowia psychicznego personelu medycznego. To ogromna liczna osób. Wskazuje ona również na to, że problem jest ogromny.
Analizujemy ankiety i wkrótce podamy wyniki!
