Światowy Dzień Choroby Alzheimera obchodzimy już po raz 29. Ustanowiony został w 1994 roku przez międzynarodową organizację Alzheimer’s Disease International (ADI). W tym dniu w ponad 60 krajach szczególną uwagę poświęca się demencji oraz chorym, walcząc jednocześnie ze stygmatyzacją i strachem.
Alzheimer – choroba powszechniejsza niż myślisz
Demencja typu Alzheimer jest powszechniejsza niż się wydaje. Według ADI 30 milionów ludzi na świecie cierpi z powodu choroby otępiennej, z czego u 15-21 milionów jest to właśnie Alzheimer. Jest to najczęściej występujący rodzaj demencji. Prognozy przewidują, że do 2050 roku liczba 30 milionów niemal się potroi i osiągnie 114 milionów.
W Polsce zmaga się z nią ok. 250 tys. osób
Alzheimer dotyka głównie osoby starsze, a wiek jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka. Po 65 rż. jej prawdopodobieństwo wynosi 10%, gdy tymczasem u osób między 60 a 65 rż – 2%.
Etapy choroby
Według najnowszego raportu wspomnianej wcześniej Alzheimer’s Disease International (ADI) aż u 75% chorych nie diagnozuje się demencji, a w krajach o średnich i niskich dochodach wartość ta sięga nawet 90%.
Tymczasem wczesna diagnoza daje możliwość przygotowania się do dalszego życia z chorobą. Należy bowiem zaznaczyć, że dotyka ona nie tylko osobę starszą, ale także bliskich. Opieka wiąże się bowiem z ogromnym wysiłkiem fizycznym, emocjonalnym i psychicznym.
Alzheimer przebiega w 3 etapach – lekkim, umiarkowanym i głębokim.
Pierwszy z nich jest fazą łagodną, w której możliwe jest jeszcze samodzielne funkcjonowanie. Objawy w tym etapie
- odkładanie rzeczy nie na swoje miejsce i ich szukanie,
- powtarzanie pytań lub uwag,
- problemy z wypowiedzeniem do końca dłuższej wypowiedzi,
- gubienie się w nowych miejscach,
- zmiany nastrojów,
- powtarzanie niektórych codziennych czynności takich jak posiłki, czy przyjmowanie leków.
Już na tym etapie może pojawić się depresja. Dotyka ona 45-50% chorych.
W fazie umiarkowanej osoba starsza zazwyczaj nie może pozostawać już bez stałej opieki. Pojawiają się:
- zaburzenia pamięci krótko- i długotrwałej,
- zapominanie słów,
- problemy z orientacją nawet w bliskim otoczeniu,
- nasilenie zachowań agresywnych,
- zaburzenia rytmu dobowego,
- omamy,
- utrata umiejętności posługiwania się sztućcami i problemy w spożywaniu posiłków.
Etap III, czyli tzw. otępienie głębokie, wiąże się z całkowitą utratą możliwości funkcjonowania. Chory:
- nie rozpoznaje bliskich,
- nie panuje nad czynnościami fizjologicznymi,
- nie rozumie mowy,
- nie potrafi sam wykonywać prostych działań takich jak jedzenie i ubranie się.
To trudna i ciężka choroba. Cierpi pacjent i jego najbliżsi. Nieznane są jednak jej przyczyny, co utrudnia badania nad środkami farmakologicznymi. Jednak specjaliści nie ustają w próbach. W 2021 roku w USA wprowadzono lek, który powoduje usunięcie blaszek amyloidowych będących przyczyną śmierci neuronów w mózgu osoby chorej.
Pojawia się więc nadzieja.
Zachęcamy do lektury wcześniejszego artykułu na naszym blogu, gdzie odpowiadamy na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące demencji typu Alzheimer.